Magasin

Fotball og fellesskap

Legendariske skyttarar og redningar vi aldri gløymer
Nils Henrik Smith og Finn Tokvam deler gode fotballhistorier.

«Utover menneskelege primærbehov er det ingenting eg deler med fleire enn kjærleiken til fotballen» skriv forfattar og journalist Nils Henrik Smith i boka 11 meter – Straffesparkets historie. Fotballen tilbyd ei kjensle av fellesskap, eit fellesskap som brått vart rive vekk då koronaviruset spreidde seg verda over. Fotballen spelar ei viktig rolle verda over, frå små lokalsamfunn til store byar og nasjonar. Denne kvelden møter vi Nils Henrik Smith og Finn Tokvam i ein samtale om fotball og fellesskap. Vi kjem heller ikkje utanom straffesparka, dei avgjerande augneblinka då fellesskapet vert oppløyst og fotballspelaren står der uendeleg einsam:

Nervepirrande, dramatiske, kontroversielle – straffespark har ein heilt særmerkt plass i fotballfolk sine hjarta. Meir enn tjue år etter at det hendte, kan alle nordmenn stadig hugse kor dei var då Kjetil Rekdal scora på straffe mot Brasil.

I boka « 11 meter» tek den kritikarroste forfattaren Nils Henrik Smith lesaren med på ei høgst original og forunderleg reise gjennom straffesparkets brokete historie, frå den irske landsbygda på 1800-talet fram til dagens straffekonkurransar og VAR-kontroversar. Her er innsiktsfulle skildringar av legendariske skyttarar og målvakter.

Nils Henrik Smith fekk Tarjei Vesaas’ debutantpris for 2007 for romanen Manhattan Skyline og har vore kåra til ein av Noregs ti mest lovande forfattarar av Morgenbladet. Han er fast skribent i Josimar og har tidlegare skrive om norsk forball for NRK.

Finn Tokvam er journalist, musikar og forfattar frå Flåm. Finn Tokvam har ei særeige evne til å kombinere god journalistikk med humor, noko han gjer i stort monn i radioprogrammet P.I.L.S på NRK. Han har skrive fleire bøker og er vokalist i populærorkesteret Finn-Erix.

Dei to forfattarane samtalar om fotball og fellesskap på Brunsj og briller på Skei onsdag 14 oktober kl 21 og på Lauget kaffi og kultur på Sandane torsdag 15 oktober kl 20.

Programmet er eit samarbeid med Nynorsk kultursentrum.

Til kjeldene

Aina Basso og Ottar Grepstad i samtale med Vidar Parr.

Korleis kan historiske hendingar og kjelder inspirere skriving og forteljing? Korleis kan eit breitt og nyansert tilfang av kjelder medføre ulike framstillingar av den same hendinga? Korleis kan sakprosa og skjønnlitteratur bidra til å minne oss om kor samansett sanninga er? Dette er nokre av spørsmåla Aina Basso, Ottar Grepstad og Vidar Parr kjem i denne samtalen om å skape og fortelje historier.
Øvst på eit lad av vel førti sakprosa-titlar, ligg boka «1900-talet» frå Ottar Grepstad si hand. Her skriv han fram over åtti historier om folk som har forma vår tid. Forteljingane tek til i nærare femti land, vert fletta saman i grenselaus forteljarglede, ordna etter klokkeslettet då det skjedde. Det opnar ei ny dør til verdshistoria, fortalt på måtar vi ikkje har sett tidlegare.

Aina Basso debuterte i 2008 med ungdomsromanen Ingen må vite. Ho har seinare skrive romanar for både ungdom og vaksne, i tillegg til sakprosa for barn og unge om heksejakta i Europa. Aina Basso er ein faghistorikar som brukar språk og synsvinkel bevisst og godt i den skjønnlitterære omforminga av stoffet, ikkje minst i den siste romanen hennar for vaksne; «Ungen». I programmet les ho eit lengre utdrag frå boka.

Journalist og tidlegare redaktør i avisa Synste Møre, Vidar Parr, leier samtalen om kjelder, fakta og historiske hendingar – formidla i spennet mellom sakprosa og skjønnlitteratur – om mulegheiter og avgrensingar i sjangermangfaldet.
Opptaket er gjort i gamleskulen på Giske i eitt i av klasseromma der Aina Basso var elev i første og andre klasse på grunnskulen. Klasserommet er no pussa opp som ei stove med flott inventar frå jugend-byen. Det er Giske sogelag som står for restaureringsarbeidet av skulen. Her les Aina Basso diktet «Min stad er ei øy» som ei innleiing til samtalen. – Å ha vakse opp på historisk grunn på øya Giske har prega meg og arbeidet mitt, både som historikar og forfattar, fortel Aina Basso.
Arrangementet er i regi av Rom for ord, som ein del av programrekka «Med to til ords». Rom for ord vert utvikla som ein distriktsvariant av litteraturhuset. – Skulehus, prestegardar, kunstnarheimar, grendehus. Bygdene våre har mange slike «litteraturhus» om vi ser nærare etter. Her er rom med autentisitet og historie, som tilfører noko til formidlinga. Slike scener ser vi etter og slike samarbeid søker vi, seier kunstnarleg leiar Janne Karin Støylen i si takk til Giske sogelag.
Produsert med støtte frå Norsk kulturråd og Fritt ord.

Samtalen kan du sjå på YouTube komande søndag 20.09. kl 20.

https://studio.youtube.com/video/ttZI_hMk1rQ/edit/basic

Lytt til lyrikken på Pikant

Med eit nært og eksklusivt møte med Daniel Kvammen og Fredrik Høyer, er Rom for ord endeleg tilbake på Pikant!

Er det skilnad på å skrive eit dikt og ein songtekst? Ordet lyrikk kjem frå det greske ordet for strenginstrumentet «lyra», og det kinesiske ordet for lyrikk «shi», tyder ordsong. I denne litterære konserten har songpoet Daniel Kvammen fått invitere med seg ein poet han har lyst til å møte, og valet fall på Fredrik Høyer. Dei to møtest til ein samtale om inspirasjon, om å skrive og å leve av og med, songar og dikt. Det blir også laga rom for at vi spissar øyrene, og lyttar til lyrikken. Daniel Kvammen og Fredrik Høyer deler både song og dikt med publikum.

I Daniel Kvammens musikalske univers møter bygda, byen, og tenåringsangsten den store kjærleiken – både den lukkelege varianten, men også det underfundige, ulukkelege og ettertenksomme. Med låta «Du fortenar ein som meg» kom suksessen så og sei over natta, men Daniel Kvammen har etablert seg som ein solid låtskrivar med brei appell. På hans neste album, «Guta som gret», dukkar han inn i det såre og eksistensielle, og singelen «Falle frå jorda» snurrar no på radio.

Fredrik Høyer er poet, forfattar, og skodespelar, kjend for sine sterke litterære og musikalske opptredenar. Med ein fascinasjon for rap, hip-hop og jazzlyrikk blandar han treffande linjer med oppfinnsame rim og humor i munnlege gatedikt. Diktsamlinga «Grønlandssutraen» vart sett opp for fulle salar på Nationaltheateret og fekk Liv Ullman til å uttala at ho hadde vore med på ei stjernestund. Han er for tida aktuell med technopoesi-prosjektet «Til alt ute», saman med Bendik Baksaas.

Lytt til lyrikken er ein programserie som er utvikla av Olav H. Hauge-senteret, Nynorsk kultursentrum.

Ta kontakt med Pikant på e-post post@pikant.no eller telefon 90684010 for å reservere bord i restauranten og plass til den litterære konserten som startar kl 20.00 denne kvelden. Restauranten opnar alt kl 17 og tilbyr billett, velkomstdrink, middag og kaffi til kr 500.

Levert av findriv